ปลวกเป็นแมลงตัวเล็กซึ่งอยู่กันเป็นกลุ่ม สามารถสร้างรังได้ใหญ่โตมากอย่างเหลือเชื่อ ปลวกเป็นแมลงที่มีชีวิตและความเป็นอยู่อย่างสลับซับซ้อน มีการแบ่งชั้นวรรณะออกเป็น 3 วรรณะ แบ่งตามลักษณะรูปร่างและหน้าที่กันอย่างชัดเจน เช่น
1.วรรณะปลวกงาน จะมีหน้าที่หาอาหารและทำรัง 2. วรรณะทหาร จะมีหน้าที่ป้องกันความปลอดภัยจากศัตรูให้แก่ประชากรที่อยู่ในรัง 3. วรรณสืบพันธุ์ มีหน้าที่ผสมพันธุ์สืบพันธุ์และวางไข่
ประมาณ 80% จัดเป็นปลวกที่มีประโยชน์และมีความสำคัญต่อระบบนิเวศป่าไม้เป็นอย่างมากและยังจัดเป็นผู้ย่อยสลายในป่าธรรมชาติ ซึ่งมีตัวช่วยเป็นจุลินทรีย์ตัวเล็กๆ นั่นก็คือ โปรโตซัวที่อาศัยอยูในลำไส้ของปลวก ซึ่งเป็นการอยู่ร่วมกันแบบพึ่งพา เชื้อราและแบคทีเรีย ช่วยย่อยซากพืช เศษไม้ ใบไม้ ท่อนไม้หรือต้นไม้ที่หักล้มร่วงลงหล่นทับถมกันในป่า
ปลวกจะทำหน้าที่ย่อยสลายให้ผุพัง แล้วเปลี่ยนให้เป็นฮิวมัสหรืออินทรีย์วัตถุภายในดิน ทำให้เกิดการหมุนเวียนของธาตุอาหารในดิน สร้างความสมบูรณ์ให้แก่ดินในป่า เป็นประโยชน์ต่อการเจริญเติบโตของต้นไม้ ในขณะเดียวกันปลวกก็เป็นอาหารให้แก่โปรโตซัวเองด้วย
อาหารของปลวกก็คือ พวกเนื้อไม้ เศษไม้ ซากพืช ซึ่งปลวกสามารถกินไม้เหล่านี้ได้ แต่ไม่สามารถสลายเซลลูโลสได้ จึงต้องอาศัยโปรโตซัวช่วยในการย่อยเซลลูโลสให้กลายเป็นอาหาร
โทษของปลวกก็คือ สามารถทำลายไม้ยืนต้น ไม้แปรรูป ผลิตภัณฑ์จากไม้ต่างๆ และทำลายโครงสร้างของอาคารบ้านเรือนให้เสียหาย ทำลายพืชผลทางการเกษตรให้เสียหายมากมายได้ รังปลวกยังสามารถปล่อยก๊าซมีเทนซึ่งเป็นก๊าซที่ทำให้เกิดภาวะเรือนกระจก
คนส่วนใหญ่มักจะคิดว่าแมลงมีอายุไม่ยืนยาวเหมือนสัตว์ จริงๆ แล้วปลวกเป็นแมลงที่่มีอายุยืนมากกว่าที่เราคิดซะอีก เช่น ปลวกทหารมีอายุประมาณ 4 ปี พวกนางพญาปลวกมีอายุยืนยาวร่วม 10 ปี บางตัวยืนยาวถึง 25 ปีก็มี
ท่านผู้อ่านได้รู้จักปลวกพอสมควรแล้วนะคะ ทีนี้ผู้เขียนจะพูดเกี่ยวกับเรื่องกรรมกับปลวก ผู้เขียนกับน้องสาวเคยทำลายรังปลวกขนาดใหญ่มาก รังมีลักษณะคล้ายภูเขาเล็กๆ สูงเกือบ 2 เมตร ตอนนั้นผู้เขียนอายุ 15 ปี เราเพิ่งย้ายบ้านเข้ามาอยู่ใหม่ จึงต้องมีการปรับปรุงบ้านและสิ่งแวดล้อมให้ดูดี ที่บ้านมีไม้ผลหลายชนิด แต่มีอยู่ต้นเดียวที่มีปลวกมาแอบทำรังใหญ่โตมาก คือ ต้นลำใย ที่ปลูกไว้ท้ายสวน ผู้เขียนตั้งใจจะทำสวนดอกกุหลาบที่หน้าบ้าน แต่พื้นที่ต่ำกว่าถนน จำเป็นต้องหาดินมาถมที่ตรงนั้นให้สูงขึ้น จึงคิดว่าเราน่าจะเอาดินจากรังปลวกนี่แหละมาถมที่เพื่อทำสวนกุหลาบ
เราสองคนพี่น้องก็ช่วยกันทำลายรังปลวกโดยไม่ได้ขออนุญาตหรือบอกกล่าวให้พวกปลวกรับทราบล่วงหน้าเลย เราทยอยขุดเอาดินจากรังปลวกไปถมที่ทุกวันๆ นิดละหน่อย ปลวกก็ทยอยกันหลบหนีไปหาทำรังที่อื่นและกระจายกันอยู่ทั่วบริเวณบ้าน บ้างก็ถูกระจอบสับตาย บ้างก็บาดเจ็บกันมากมายนับไม่ถ้วน ตอนนั้นเราไม่ได้นึกถึงเรื่องบาปบุญคุณโทษเลย ตั้งใจทำลายพวกเขาเพื่อที่จะได้สวนกุหลาบสวยๆ ไว้ชื่นชมเท่านั้น เราได้ทำลายรังปลวกจนเกลี้ยงเรียบเป็นหน้ากลองภายในระยะเวลาเพียง 3 วันเท่านั้น
ในที่สุดความฝันที่จะมีสวนกุหลาบก็เป็นจริง สวนกุหลาบนานาพันธุ์และมีหลายสีสลับกับมะลินานาพันธุ์ด้วยและยังมีสวนดอกเยอวะร่าอีกด้วย สวนของเราสวยงามมาก เวลาคนเดินผ่านหรือขับรถผ่านมาเห็นก็จะชอบมองแล้วชมว่าสวยมาก ชาวบ้านแถวนั้นชอบมาขอซื้อดอกไม้เวลาจะไปทำบุญที่วัด รู้สึกภูมิใจมากที่เราได้ทำสวนกันจนสำเร็จ ตอนนั้นผู้เขียนเริ่มเรียนอยู่ปี 1 ในโรงเรียนพานิชการแห่งหนึ่ง
หลังจากที่สวนดอกกุหลาบเสร็จเรียบร้อย เราได้ชื่นชมสวนอยู่ไม่นานเลย ผู้เขียนก็เริ่มมีปัญหาสุขภาพ เริ่มมีอาการปวดท้องหลังทานอาหารทุกครั้ง ในที่สุดตรวจพบว่าเป็นโรคกระเพาะอาหารอักเสบ ต้องเทียวไปฉีดยาลดกรดในกระเพาะอาหารวันละ 1 เข็ม เป็นเวลา 2 สัปดาห์ จึงมีอาการดีขึ้น ช่วงที่เป็นโรคกระเพาะอาหาร เราก็ไม่ค่อยได้ดูแลสวน ๆ ก็ดูซบเซาไม่สดชื่นเลย ช่วงฤดูฝนก็เจอปัญหาน้ำท่วมสวนเพราะเหตุว่าดินยุบลงทำให้น้ำขังเป็นเวลานาน ต้นไม้ที่สวยงามดีก็เริ่มมีปัญหา ทยอยกันตายเพราะรากเน่า
ในที่สุดต้นไม้ในสวนตายกันเกือบหมด ผู้เขียนเองก็เริ่มเป็นไมเกรนปวดศีรษะทุกวัน ต้องทานยาแก้ปวดทุกวันจึงจะสามารถไปเรียนได้ โรคไมเกรนยังไม่หาย ก็มีโรคใหม่เพิ่มอีก คือ โรคไขข้ออักเสบมีอาการหัวเข่าบวมเพราะมีน้ำขังต้องไปให้หมอเจาะเอาน้ำออกจึงจะเดินได้ อาการของโรคไขข้ออักเสบเริ่มรุนแรงขึ้นและหนักขึ้น เริ่มปวดบวมไปทุกข้อทั้งตัว จนไม่สามารถเดินได้ ต้องหยุดพักเรียนบ่อยมาก หมอบอกว่าอาการข้ออักเสบนี้คือ โรครูมาตอยด์ ถึงจะเจ็บปวดทรมานขนานนั้น แต่ผู้เขียนก็ยังไม่เคยนึกถึงกรรมที่ได้กระทำไว้กับปลวกเลยแม้แต่น้อย คิดว่าพวกปลวกเขาคงจะปิดไม่ให้เรานึกกรรมออก ส่วนน้องสาวก็เริ่มมีอาการปวดท้องทุกวัน ในที่สุดเธอเป็นไส้ติ่งอักเสบต้องผ่าตัด (เชิญติดตามตอนต่อไปนะคะ)
